Năm 1958 thực dân Pháp tấn công Đà nẵng, sau đó là quá trình đánh chiếm và thiết lập bộ máy cai trị trên toàn bộ nước ta. Năm 1895 chúng thành lập tỉnh Bắc Giang gồm hai phủ là lạng Thương và Đa Phúc cùng 6 huyện là Hiệp Hòa, Phượng nhỡn, yên Thế, Kim Anh, Yên Dũng và việt Yên. Hiệp Hòa có 9 tổng, 51 xã. Tuy nhiên lúc này xã Hoàng Lương chưa ra đời và chỉ là một khu đất đai hoang vu, rừng cây rậm rạp, không người ở. Trong công cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất, từ năm 1892 đến năm 1907 Thực dân pháp đã thành lập xong các đồn điền ở tỉnh Bắc Giang, trong đó có đồn điền Tactâznh vào năm 1903 là đồn điền lớn nhất gồm cả huyện Hiệp Hòa, Việt Yên và một phần yên thế (thuộc Tân Yên ngày nay). Đồn điền này lại có 4 đồn điền nhỏ bên dưới là: Cọ, Vát, Trị Cụ, Sỏi. Hoàng Lương thuộc đồn điền Cọ. trước đó vào cuói thế kỷ XIX, đất Hoàng Lương một phần thuộc tổng Hoàng Vân (huyện Hiệp Hòa). Năm 1920 tổng Ngọc thành ra đời thì Hoàng Lương hoàn toàn thuộc tổng Hoàng Vân. Để khai thác tối đa loại nhuận, thực dân Pháp luôn mở rộng các đồn điền. Từ năm 1922 đến 1929 xây dựng hệ thống thủy nông thác Huống dài hơn 50 km nhàm cung cấp nước cho khoảng 28.000 ha. Đồng thời bằng mọi thủ đoạn, chúng lấy nhân công từ các nơi về làm tá điền, lập thành các ấp khai khẩn đất hoang. Xuất xứ của cư dân Hoàng Lương cũng nằm trong bối cảnh đó. Tất cả đều là ngụ cư, tá điền trong cuộc khai khẩn thuộc địa lần thứ nhất, một số nông dân nghèo ở vùng châu thổ sông Hồng (Nam Định, thái Bình, Hà Nam …) lên làm tá điền. Sau khi đảo chính Pháp (3/1945) Nhật bắt nhân dân ta nhổ lúa trồng đay, nông dân huyện Việt yên cũng có một số lên đây làm ruộng hoặc tạm lập nghiệp. Dân số tăng dần, có thêm nhứng ấp (trại, làng …) mới.
Sau khi cách mạng tháng Tám thành công, xã Toàn Thắng được thành lập, bao gồm một phần của tổng Hoàng Vân với một phần của tổng Vân Cầu. xã có 4 thôn là Đại Thắng, Nguyễn thắng, trị Cụ và Vân Phúc. Đến năm 1953, xã Toàn Thắng được chia thành 2 xã là Toàn Thắng (gồm 2 thôn Đại Thắng và Nguyễn Thắng) và Quyết Thắng (gồm 2 thôn trị Cụ và Vân Phúc) . năm 1971 đổi tên xã: Quyết Thắng thành Hoàng Thanh, Toàn Thắng thành Hoàng Lương. Tên gọi của xã Hoàng Lương được dùng từ đó đến nay.
